Kleurgebruik binnen communicatie

Schaamrood. Dat zag je als eerste in de advertentie van Volkswagen in 2015. Het was hun reactie op het “dieselschandaal”. Hun auto’s bleken namelijk helemaal niet zo milieuvriendelijk als dat ze communiceerde. Toen dit eenmaal bekend werd, moesten zij wel van zich laten horen. Welgemeende excuses en dus hun ‘nieuwste kleur’: schaamrood. Deze advertentie legt een letterlijke koppeling met hoe wij kleur zien en gebruiken. We koppelen ze namelijk aan emoties en associaties. Blozen, generen, betrapt, pijnlijk en tragisch. Zoveel kenmerken in slechts één kleur.

Associaties vanuit de natuur

Kleuren hebben in de loop van de mensheid steeds meer betekenissen gekregen. Het ontstaan hiervan is deels terug te vinden in de natuur. Bepaalde natuurelementen associëren wij met ervaringen en gevoelens. Neem bijvoorbeeld groen. Je denkt aan gras, buiten, bloemen en planten. Dit zet je om in groei, energie, optimisme, levendig, maar ook kalmte. Of dus schaamrood; die wordt gekoppeld aan blozen. Een lichaamsreactie die we allemaal kennen en daarom ook de kleur rood hierbij begrijpen. Bij het zien van kleuren zal je dit sprongetje niet snel maken in je hoofd, maar probeer er maar eens op te letten.

Rood

Associaties vanuit de mens

Inmiddels hebben kleuren nog meer associaties meegekregen die minder met de natuur te maken hebben. Ze zijn als het ware geclaimd en hebben een extra betekenis gekregen in ons brein. Neem bijvoorbeeld Ferrari-rood, zuurstokroze of onze eigen Nederlands oranje. Maar ook het idee dat we blauw als jongenskleur zien en roze als meisjeskleur. Dit is gaandeweg ontstaan en nemen wij als standaard aan.

Kleuren en communicatie

Kennis hebben van dit soort associaties zijn cruciaal binnen alle communicatie. Een waterkraan kan niet ineens rood en geel als warm en koud gebruiken. En een merk dat zich richt op kinderkleding doet er niet slim aan om alles in het zwart te communiceren. Dat klinkt nu heel logisch, maar zoals gezegd zal je hier niet altijd bij stilstaan.

Hierbij een handig overzicht van kleuren en hun associaties. Zodat jij de juiste lading mee kan geven in je communicatie!

Rood

Kennis hebben van dit soort associaties zijn cruciaal binnen alle communicatie. Een waterkraan kan niet ineens rood en geel als warm en koud gebruiken. En een merk dat zich richt op kinderkleding doet er niet slim aan om alles in het zwart te communiceren. Dat klinkt nu heel logisch, maar zoals gezegd zal je hier niet altijd bij stilstaan.

Blauw

Een koude kleur, die frisheid en een gevoel van rust brengt. Daarmee ook het gevoel van betrouwbaarheid en stabiliteit. In tegenstelling tot rood is blauw meer passief van aard. Vandaar dat deze het erg goed doet in de zakelijke, technische of farmaceutische wereld.

blauw associatie

Groen

Groen doet ons automatisch denken aan de natuur; daar waar het meeste groen te zien is. Groei wordt automatisch gekoppeld; energie, ontspanning en positief. Vandaar dat je deze kleur veel terugziet in milieubewuste merken, gezonde voeding en ‘groene’ bedrijven die duurzaamheid als streven hebben.
associatie groen

Geel

De kleur van stralen, warmte en een vrolijke, optimistische kleur. Het maakt ons veelal blij en speels en is daarom erg goed in te zetten voor kinderen. Opvallend bij geel is dat we de kleur ook zijn gaan associëren met goedkoop: kijk naar een Zeeman, IKEA of McDonald’s. Dit is met name gaandeweg in de maatschappij ontstaan en vindt niet zijn oorsprong in de natuur.
associatie geel

Oranje

Vrolijk, fruit, levendig, creatief. Een speelse kleur met een gewaagde uitstraling die ontstaan is vanuit geel en rood. Ook qua eigenschappen is dat terug te zien. Het heeft de positieve kracht van geel, maar ook het uitspringende karakter van rood.
associatie oranje

Paars

Deze is dan weer ontstaan vanuit rood en blauw. Enerzijds krachtig en mysterieus. Maar ook stabiel en innovatief. Met paars kun je zowel de opgewekte of spirituele kant op als de zakelijke en meer luxueuze uitstraling.
associatie paars

Roze

Creatief, fris, energiek én vrouwelijk. Al is dit laatste dus voornamelijk zelf ontstaan in de maatschappij. Uiteraard terug te vinden in bloemen en daarmee zachtheid, zoet en vriendelijk. Door roze op de juiste manier in te zetten, hoef je niet vast te houden aan het meisjesachtige imago (denk aan T-Mobile of iDeal).
associatie roze

Bruin

Een aardse kleur. Letterlijk. Straalt dan niet zo veel als voorgaande kleuren, maar staat juist voor veiligheid, authenticiteit en kracht. Bruin kan zorgen voor een robuuste, stoere, maar een betrouwbare uitstraling.
associatie bruin

Wit, zwart, grijs, zilver en goud

Letterlijk genomen zijn zwart en wit geen kleuren en ontstaat grijs als tint vanuit die twee. Wit brengt schoonheid, puurheid en het gevoel van hoop. Terwijl zwart ons duisternis, hardheid en tegelijkertijd duidelijkheid brengt. Wit en zwart zijn essentieel in communicatie doordat deze twee ‘kleuren’ voor contrast zorgen i.c.m. andere kleuren. De communicatie moet immers geen circus van kleuren worden.

Kleurentinten

Het kleurenspectrum biedt een breed scala aan tinten. Lichtblauw of lichtroze, maar ook pastel of neon. Hoe harder en feller de kleur, hoe meer bold en opvallend je overkomt. Terwijl zachtere en subtiele tonen de hardheid verminderen maar nog wel dezelfde emoties kunnen dragen.

Belangrijk om te onthouden: er zijn twee soorten kleurenspectrums. De drukkleuren worden opgebouwd uit CMYK: cyaan (blauw), magenta (roze), yellow (geel) en black (zwart). Terwijl web-kleuren worden opgebouwd uit RGB: Rood, Groen en Blauw. CMYK heeft een beperkt bereik als het gaat om felle kleuren. Inkt kan simpelweg niet dezelfde tinten bereiken als RGB. Bij die laatste is het vrijwel eindeloos doordat deze kleuren als het ware een optelsom worden van pixels. Hoe meer pixels en hoe dichter deze op elkaar staan, hoe meer kleuren er ontstaan.

Vandaar dat je van tevoren moet bedenken waar je logo of uiting voor bedoeld is. Online zal je alle kleuren bereiken, maar besluit je felle RGB-kleuren te printen dan zal de uitkomst tegenvallen. Ontwerp daarom áltijd in de juiste kleur: CMYK voor druk en RGB voor web.

Zie de waarde in van kleurgebruik

Wees niet te makkelijk over kleurkeuze. Op merkniveau blijf je uiteraard dicht bij je huisstijl, maar op campagneniveau kun je de breedte in. Ga daarom goed na hoe kleur kan bijdragen aan de uiting. Wat is de boodschap? Voor wie? Welke emotie moet het krijgen? Of waar wil je mee geassocieerd worden? Speel, combineer en maak duidelijke keuzes om zo tot een goed resultaat te komen.